บทเรียน

กล้องจุลทรรศน์

สาระสำคัญ

                   กล้องจุลทรรศน์ ใช้ในการศึกษาสิ่งมีชีวิตต่างๆ ที่มีขนาดเล็กปัจจุบันมีอยู่หลายชนิด เช่น กล้องจุลทรรศน์เลนส์ประกอบกล้องจุลทรรศน์เสตอริไล กล้องจุลทรรศน์ชนิดเฟสคอนทราสต์      

ผลการเรียนที่คาดหวัง  

                 อธิบายส่วนประกอบ  หน้าที่และวิธีการใช้กล้องจุลทรรศน์ 

                    

จุดประสงค์การเรียนรู้

1.  อธิบายส่วนประกอบและบอกหน้าทีของส่วนประกอบแต่ละส่วนของกล้องจุลทรรศน์ได้

2.  บอกวิธีการใช้กล้องจุลทรรศน์แต่ละชนิดได้

เนื้อหาสาระ

                   ส่วนที่เป็นตัวกล้อง  ซึ่งประกอบด้วยส่วนต่างๆ คือ

1.      ฐาน (base) เป็นส่วนที่ใช้วางบนโต๊ะ

2.      แขน (arm) เป็นส่วนเชื่อมระหว่างตัวลำกล้อง (body tube) กับส่วนฐาน

3.      ลำกล้อง เป็นส่วนที่ปลายด้านบน มีเลนส์ใกล้ตา (ocular หรือ eye piece) ส่วนปลาย

              ล่างติดกับเลนส์ใกล้วัตถุ (objective lens) ซึ่งติดกับแผ่นหมุนได้ (revolving nosepiece)

4.      แท่นวางวัตถุ (stage) เป็นแผ่นโลหะที่มีช่องวงกลมอยู่ตรงกลางเพื่อให้แสงจากด้านล่างส่องขึ้นมาที่แผ่นสไลด์ จะไดเห็นวัตถุในแผ่นสไลด์ กล้องเก่า ๆ มักใช้
     โลหะแผ่นเล็ก ๆ 2 อันหนีบสไลด์ (spring clips) กดแผ่นสไลด์ให้ติดกับแท่นวัตถุ

1.      กระจกเงา (mirror)  มีสองด้าน ด้านหนึ่งราบ  ด้านหนึ่งเว้า กระจกนี้อยู่ใต้

คอนเดนเซอร์ หมุนปรับได้รองทิศทางเพื่อรับแสดงให้สะท้อนเข้าคอนดนเซอร์กล้องสมัยปัจจุบันไมี่ใช้กระจก แต่ใช้หลอดไฟติดอยู่ที่ฐานกล้องแทน เนื่องจากการใช้แสงจากหลอดไฟสะดวกกว่าการใช้กระจกเงารับแสดง เพราะสามารถเพิ่มหรือลดความสว่างได้

2.      ที่ปรับแสง (Iris diaphragm) เป็นส่วนปรับแสงจากกระจกหรือหลอดไฟ  ซึ่งเป็น

แหล่งให้แสงกับวัตถุในแผ่นสไลด์ แสงอาจให้ผ่านไปมากหรือน้อยได้ตามต้องการ

3.  คอนแดนเซอร์ (condenser) เป็นเลนส์ที่ทำหน้าที่รวมแสง เพื่อเลื่อนให้ลำแสงตกบนวัตถุในแผ่นสไลด์ได้มากน้อยตามความต้องการ โดยการเลื่อนเลนส์ ขึ้นลงได้ โดยมีปุ่มปรับเช่นกัน

4.  เลนส์ใกล้วัตถุ (objective lens) เป็นเลนส์นูนที่อยู่ใกล้กับแผ่นสไลด์หรือใกล้วัตถุ ปกติอยู่กับแป้นวงกลมซึ่งหมุนได้โดยมีเลนส์หลายขนานประมาณ 3-4 อัน เลนส์แต่ละอันมีตัวเลขบอกขนาดกำลังขยายติดไว้ด้วย เช่น  ´4, ´10, ´40 และ ´100

5.  เลนส์ใกล้ตา (eyepiece หรือ ocular lens) เป็นเลนส์นูนที่อยู่ส่วนบนสุดของกล้อง เพื่อใช้ตามองผ่านดูภาพที่เกิดจากวัตถุหรือแผ่นสไลด์ กำลังขยายของเลนส์ใกล้ตา เขียนอยู่ทางด้านบนของเลนส์ เช่น ´5, ´10, ´15 เป็นต้น กล้องบางชนิด มีเลนส์ตาอันเดียว (monocular) บางกล้องมีเลนส์ตา 2 อัน (เช่นกล้อง binocular) บางกล้องอาจมีที่สำหรับติดอุปกรณ์ถ่ายภาพ  หรือติดกล้องโทรทัศน์เพิ่มเข้าไปอีก